Jón Dan - Sundagöng

JonDan.is

Hver er maðurinn Fyrir mitt minni Minningabrot Af öðrum toga Fjölskyldufréttir/Fami...

Jón Daníelsson
Gráskeggur úr Hrútafirði

jan.

18

2012

Almennt, Stjórnmál

Sundagöng

Í beinu framhaldi af síðasta pistli - um Vaðlaheiðargöng - finnst mér þessi fyrirsögn við hæfi. Fyrir fáum árum virtist Sundabrautin á næsta leiti og þá var jafnvel rætt um að leggja hana í göng. Nú er talað um nauðsynlegar endurbætur á þeim meginleiðum, sem þegar liggja út frá Reykjavíkursvæðinu. Og ekki virðist heldur nein vanþörf á fleiri akreinum á helstu umferðaræðum í borginni.

Óneitanlega varð mér hugsað um þetta, þegar ég skrifaði pistilinn um Vaðlaheiðargöng, en mér varð líka hugsað til fleiri landshluta. Mér varð hugsað norður í Árneshrepp, þar sem íbúarnir eru án vegasambands um þetta leyti árs, mér varð hugsað til íbúanna á ysta vesturkjálka Evrópu, sem nú hafa á orði, að friða veginn sinn og varðveita sem fornminjar, og mér varð hugsað til miklu fleiri staða.

Eðlismunur
Það er gríðarlegur eðlismunur á samgönguvandamálum á suðvesturhorninu og víða annars staðar. Víða um land eru úr sér gengnir malarvegir - jafnvel illfærir á sumrin. Oft er yfir fjöll að fara og alvöru úrbætur eru sums staðar ógerlegar nema með því að bora göt. Dæmin eru svo mýmörg að það tekur því ekki að byrja neina upptalningu.

Á suðvesturhorninu er vandinn vissulega ærinn, en hann er allt annars eðlis. Þar er þéttriðið net góðra vega, en þetta veganet er hætt að bera bílaumferðina. Þess vegna er ekki lengur bara einn vegur til Keflavíkur, heldur tveir vegir hlið við hlið. Og það er líka brýnt að byggja viðbótarvegi bæði austur á Selfoss og upp á Skaga.

Vandamál suðvesturhornsins má þó setja fram með tvennu móti:
a) Vegakerfið er of lítið fyrir bílana – eða:
b) Bílarnir eru of margir fyrir vegakerfið.

Og ég verð að játa að mér finnst freistandi að líta nánar á sjónarhorn b). Þegar öll þessi gríðarlega umferð er skoðuð, kemur í ljós að í flestum bílum situr aðeins einn.

Almenningssamgöngur
Strætisvagnasamgöngur í núverandi mynd eru í því miður í eins konar vítahring. Við tökum ekki strætó af því að ferðir eru of strjálar og við nennum ekki að bíða. Á móti er vonlaust að leggja peninga í að bæta almenningssamgöngur meðan enginn tekur strætó - nema börn, unglingar, öryrkjar og gamalt fólk sem ekki á annarra kosta völ.

Skyldi málið ekki horfa öðru vísi við, ef strætisvagnakerfið væri þannig, að við þyrftum ekki að ganga nema í mesta lagi 100 metra að næstu biðstöð og tímasetningin skipti í rauninni engu máli, vegna þess að strætisvagn kæmi á 5 mínútna fresti? Og ef strætisvagnar hefðu alls staðar algeran forgang? Skyldi málið ekki horfa öðruvísi við, ef við gætum sparað tíma með því að taka strætó?

Kostnaður og sparnaður
Það kostar stórfé að koma upp nægilega góðu kerfi til að strætó verði fljótlegri kostur en einkabíll. Og til að skila árangri þyrfti það helst að gerast í einum áfanga. En það er samt miklu ódýrari leið en að halda sífellt áfram að byggja nýja og enn breiðari vegi. Inni í þéttbýlinu sjálfu er heldur ekki lengur pláss til þess.

Þarflaust er að rekja þjóðhagslegan sparnað af því, að fólk safnist upp í strætisvagna í stórum stíl og dragi úr notkun einkabíla að sama skapi. Á hinn bóginn getur hver sem er reiknað sinn eigin sparnað af því einu, að þurfa ekki lengur að kaupa bensín til að komast í vinnuna.

Og þá gæti vegakerfið á suðvesturhorninu allt í einu reynst meira en nógu stórt. Mér finnst það allavega umhugsunarinnar virði.

Til baka Efst á síðu

Skrá athugasemd