Jón Dan - Aðskilnaður var samþykktur 1909

Höfundur er meiraprófsbifreiðastjóri að mennt og á að baki glæsta framtíð í þeirri atvinnugrein.

Hann hefur ennfremur verið hákarlasjómaður, kennari, kokkur á togara, skólastjóri, svínafitubræðslumaður, blaðamaður, ritstjóri, sauðamaður, bókavörður, strætóbílstjóri, þýðandi, bóndi, framkvæmdastjóri, auglýsingasali, múrari og leigubílstjóri svo nokkuð sé nefnt.

Aðeins einu sinni hefur höfundinum borist atvinnuuppsögn. Hún var munnleg og með þriggja daga eftirvara.

Höfundurinn hefur nú loksins náð tilskildum aldri til að geta lokað ferilskránni með titlinum „Opinber starfsmaður án vinnuskyldu".

JonDan.is

Blogg Greinasafn Myndir

Hver er maðurinn Fyrir mitt minni Minningabrot Af öðrum toga Fjölskyldufréttir/Fami...

Jón Daníelsson
Gráskeggur úr Hrútafirði

ágú.

26

2010

Stjórnmál

Aðskilnaður var samþykktur 1909

Það er kannski ekki á allra vitorði, en staðreyndin er samt sú að þingsályktunartillaga um aðskilnað ríkis og kirkju var samþykkt á Alþingi vorið 1909, eða fyrir rúmri öld. Og meirihlutinn var ekki aldeilis naumur, tillagan var samþykkt með 80% greiddra atkvæða.

Ástæða þess að ekki varð af aðskilnaðinum strax í upphafi 20. aldar, var sú að einungis neðri deild þingsins var lýðræðislega kjörin. Það var í þeirri deild sem tillagan var borin fram og samþykkt.Í efri deild voru 6 af 14 þingmönnum konungkjörnir sem kallað var. Þessir þingmenn voru sem sem sagt skipaðir af Danakonungi. Og í gegnum þessa einvaldsdeild komst málið að sjálfsögðu ekki.

Það er að hálf fáránleg tilhugsun að heilli öld síðar, þegar allt þingið hefur verið lýðræðislega kjörið í 95 ár, skuli þetta sjálfsagða má ekki enn hafa náð fram að ganga. En það er fagnaðarefni að Árni Þór Sigurðsson skuli nú ætla að flytja þingmál um aðskilnaðinn.

Ég ætla að leyfa mér að vitna í minn gamla vin, Björgvin heitinn Brynjólfsson, sem fyrir rúmum áratug skrifaði grein um málið í Fréttabréf SARK (Samtaka um aðskilnað ríkis og kirkju) undir fyrirsögninni ?Vormenn á Alþingi 1909?. Hann sagði:

?Alþingi sem kjörið var 1908, er að margra áliti víðsýnasta þing sem kjörið hefur verið í sögu Alþingis. Vorhugur var í þjóðinni í byrjun nýrrar aldar. Margir nýir menn höfðu náð kjöri í kosningum 1908.?

Tillagan sem neðri deild samþykkti þann 1. maí 1909 var svohljóðandi:

?Neðri deild Alþingis skorar á landsstjórnina að undirbúa og leggja fyrir Alþingi frumvarp til laga um aðskilnað ríkis og kirkju.?

Persónulega þætti mér felast í því nokkur virðingarvottur við þessa framsýnu ?Vormenn á Alþingi? ef Árni Þór endurflytti einfaldlega tillögu þeirra að breyttu breytanda. Hún yrði þá þannig:

?Alþingi skorar á ríkisstjórnina að undirbúa og leggja fyrir Alþingi frumvarp til laga um aðskilnað ríkis og kirkju.?

Til baka Efst á síðu

Skrá athugasemd